Jak wyremontować ściany w starym mieszkaniu

Marzysz o odświeżeniu wnętrza swojego starego mieszkania, ale widok popękanych i nierównych ścian budzi w tobie lekkie zniechęcenie? Remont ścian nie musi być drogą przez mękę – istnieją sprawdzone sposoby, by proces przebiegł sprawnie i przyniósł nie tylko estetyczny, ale przede wszystkim trwały efekt, oszczędzając twój czas i nerwy. Kluczowe kroki to przede wszystkim dokładne przygotowanie podłoża, usunięcie starych warstw farby czy tapet, a następnie wybór odpowiedniej techniki: tradycyjne gładzie gipsowe sprawdzą się w prostych przestrzeniach, gdzie liczy się gładka powierzchnia, ale w przypadku wilgoci czy nierówności lepiej postawić na płyty gipsowo-kartonowe, które oferują szybki montaż i dodatkową izolację akustyczną oraz termiczną. Jeśli jednak nie czujesz się pewnie w tych pracach, warto zaufać profesjonalistom – zleciwszy remont fachowcom, zyskasz gwarancję jakości, unikniesz błędów i skupisz się na cieszeniu się nowym wnętrzem, bez ryzyka kosztownych poprawek w przyszłości.

Spis treści:

• Przygotowanie ścian do remontu
• Ocena stanu ścian
• Usuwanie starych powłok ze ścian
• Czyszczenie ścian przed remontem
• Wyrównywanie nierównych ścian
• Wypełnianie ubytków w ścianach
• Wzmacnianie osłabionych ścian
• Gładzie na stare ściany
• Montaż płyt gipsowo-kartonowych na ścianach
• Malowanie odnowionych ścian
• Q&A: Jak wyremontować ściany

Przyjrzyjmy się bliżej analizie tego, jak wyremontować ściany, uwzględniając kluczowe aspekty, które wpływają na powodzenie całego przedsięwzięcia. Często w starym budownictwie ściany wymagają więcej pracy niż w nowych konstrukcjach. Dane wskazują, że kluczowe etapy to ocena stanu podłoża, usuwanie starych powłok, gruntowne czyszczenie, wyrównywanie nierówności, wypełnianie ubytków, a w niektórych przypadkach nawet wzmacnianie osłabionych struktur. To skomplikowany proces oceny stanu ścian i wyboru odpowiednich metod, który ostatecznie przesądza o sukcesie naszego metamorfozy.

Analiza danych dotyczących renowacji ścian w starych mieszkaniach pokazuje, że nie można pominąć żadnego z kluczowych etapów, jeśli chcemy uzyskać efekt „wow” i trwałość na lata. W zależności od pierwotnego wykończenia, na przykład tapety lub farby, konieczne może być jej gruntowne usunięcie. Następnie priorytetem staje się czystość podłoża – kurz, pył czy tłuste plamy to wrogowie dobrej przyczepności. Bardzo często starsze ściany mają też swoje „życiowe historie” zapisane w postaci pęknięć czy ubytków, które wymagają profesjonalnego podejścia. Dopiero tak przygotowane podłoże jest gotowe na przyjęcie nowych warstw, czy to w postaci gładzi, czy płyt gipsowo-kartonowych, co szczegółowo omówimy poniżej.

Przygotowanie ścian do remontu

Zanim zabierzesz się za malowanie czy kładzenie nowej tapety, pamiętaj, że to właśnie odpowiednie przygotowanie ścian jest fundamentem trwałego i estetycznego efektu. To tak, jakbyś budował dom – bez solidnych podstaw nawet najpiękniejsza fasada szybko zacznie się sypać. Zapomnij o szybkich poprawkach, bo w tym przypadku lepiej działać metodycznie, krok po kroku, by uniknąć przykrych niespodzianek w przyszłości.

Kluczowe jest zrozumienie, że każdy remont ścian, zwłaszcza tych w starym budownictwie, zaczyna się od głębokiej analizy ich stanu. Czy są idealnie równe, czy może kryją w sobie niespodzianki w postaci pęknięć, odpadającego tynku, wilgoci, a nawet nieciekawej historii z poprzednich epok wykończeniowych? Posiadanie solidnej wiedzy na temat tego, co kryje się pod warstwą farby, znacząco ułatwi Ci dobór odpowiednich materiałów i metod pracy, a co za tym idzie – pozwoli uniknąć niepotrzebnych kosztów i frustracji.

Szacuje się, że czas poświęcony na dokładne przygotowanie ścian może stanowić nawet 50% całego nakładu pracy przy remoncie ścian. To inwestycja, która procentuje. Zaniedbanie tego etapu prowadzi do przedwczesnego łuszczenia się farby, pękania gładzi czy odklejania tapety, co w efekcie generuje kolejne koszty i potrzebę powtórnego remontu. Dlatego warto podejść do tego z należytą starannością i cierpliwością.

Ocena stanu ścian

Pierwszym krokiem do odnowienia ścian jest głęboka analiza, niczym u lekarza stwierdzającego chorobę u pacjenta. Musimy wiedzieć, z czym tak naprawdę mamy do czynienia. Czy ściany są tylko lekko zmatowiałe, czy może kryją w sobie zapomniane warstwy tapet, farb olejnych, a nawet dawne niedoskonałości, które przechodzą z pokolenia na pokolenie od poprzednich lokatorów?

Często zdarza się, że w starych mieszkaniach ściany pokryte są grubą warstwą farby, której przyczepność do podłoża jest wątpliwa. Gdy kolorowa warstwa zaczyna się łuszczyć i odchodzić, to jasny sygnał, że będzie wymagać usunięcia. Należy też pamiętać o wszelkich uszkodzeniach mechanicznych, takich jak dziury po dawnych obrazach, pęknięcia wynikające z pracy budynku czy ślady po wilgoci – te elementy wymagają szczególnego traktowania.

Sposobem na sprawdzenie przyczepności starej farby jest wykonanie krzyżowych nacięć specjalnym nożem, szerokości ok. 10 cm, często nawet 1 cm. Następnie na wyciętym obszarze przykleja się mocną taśmę malarską, a po upływie kilku minut odrywa ją energicznym ruchem. Jeśli na taśmie pozostanie znacząca ilość farby, oznacza to, że warstwa jest słabo związana z podłożem i wymaga usunięcia.

Test przyczepności farby

Pamiętaj, że każde domostwo ma swoją unikalną historię, a ściany są jej wizytówką. W starych kamienicach często można natknąć się na pozostałości po tapetach o bardzo mocnym kleju, które trudno usunąć. W takich sytuacjach niezbędne może być zastosowanie specjalnych środków do usuwania tapet, jak również cierpliwość i systematyczność, aby nie uszkodzić oryginalnego tynku.

Usuwanie starych powłok ze ścian

Kiedy już dokładnie wiemy, z czym mamy do czynienia, czas na „operację usunięcia” wszystkiego, co nie powinno znaleźć się na naszej nowej, odnowionej ścianie. To etap, który wymaga pewnej odwagi, bo często wiąże się z bałaganem, ale bez tego ani rusz!

Pierwszym celem są zazwyczaj stare tapety. Czy to papierowe, winylowe, czy też te z poprzednich dekad, które trzymają się niczym rzep do psiego ogona, musimy je usunąć. Jeśli mamy do czynienia z tapetami papierowymi, zazwyczaj wystarczy nasączenie ich wodą z dodatkiem detergentu lub specjalnego preparatu, a następnie delikatne zeskrobanie szpachelką. W przypadku tapet winylowych, często kluczowe jest ich podgrzanie, na przykład za pomocą specjalnej myjki do tapet lub spawarki, co ułatwia ich odklejenie.

Co do farb, sytuacja jest bardziej złożona. Jak wspomnieliśmy, jeśli stara farba ma słabą przyczepność, jej usunięcie jest absolutną koniecznością. Metody są różne: od mechanicznego zeskrobywania, przez szlifowanie za pomocą papieru ściernego (siła ok. 80-120), po użycie specjalnych środków chemicznych do usuwania farb. Wybór zależy od rodzaju farby i jej grubości.

Techniki usuwania tapet

Usunięcie wszędych powłok ze starej ściany to podstawa, aby nowa warstwa dobrze przylegała.

• Tapety papierowe: namoczenie wodą z detergentem, następnie zeskrobanie.
• Tapety winylowe: często wymagają podgrzania (np. spawarką do tapet), potem zeskrobanie.
• Farby emulsyjne: można je zmywać wodą z detergentem, jeśli nie są zbyt stare lub zniszczone.
• Farby olejne i strukturalne: zazwyczaj wymagają szlifowania lub użycia chemicznych rozpuszczalników.

Pamiętaj o odpowiednim zabezpieczeniu podłóg i mebli, ponieważ usuwanie starych powłok może być procesem dość „brudnym”. Dobrze jest zainwestować w folie malarskie i taśmy ochronne, które ochronią Twoje cenne elementy wyposażenia przed kurzem i zabrudzeniami.

Czyszczenie ścian przed remontem

Po usunięciu starych tapet, farb czy innych warstw, ściany często pozostawiają po sobie ślady w postaci kurzu, pyłu, a czasem nawet tłustych plam. To właśnie od dokładnego oczyszczenia tych powierzchni zależy, czy nałożony później materiał – czy to gładź, czy farba – będzie miał właściwą przyczepność i nie zacznie się odspajać.

Najskuteczniejszym sposobem na pozbycie się drobnego kurzu jest użycie odkurzacza przemysłowego z odpowiednią końcówką, która pozwoli zebrać nawet najdrobniejsze cząsteczki. Po odkurzeniu, warto przejść przez ściany lekko wilgotną, czystą szmatką lub gąbką. Należy pamiętać, aby szmatka była jedynie lekko wilgotna, a nie mokra, aby nie chłonąć wilgoci przez tynk, co w starym budownictwie zawsze jest potencjalnym ryzykiem.

Jeżeli na ścianach znajdują się trudniejsze zabrudzenia, na przykład tłuste plamy po gotowaniu lub ślady po nikotynie, konieczne może być użycie specjalistycznych środków czyszczących. Warto jednak zawsze najpierw przetestować ich działanie w mało widocznym miejscu, aby upewnić się, że nie uszkodzą one powierzchni ani nie pozostawią nieestetycznych zacieków. Po umyciu, ściany muszą całkowicie wyschnąć przed przystąpieniem do dalszych prac.

Metody czyszczenia ścian

Pamiętaj, że czystość to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim funkcjonalność. Dobrze oczyszczona i sucha powierzchnia jest gwarancją, że kolejne warstwy materiałów budowlanych będą dobrze przylegać, co przełoży się na trwałość i jakość całego remontu.

Wyrównywanie nierównych ścian

Gdy ściany zostały już oczyszczone i pozbawione starych powłok, często okazuje się, że ich powierzchnia nie jest idealnie równa. Mogą występować drobne nierówności, wgniecenia, ubytki po dawnych gwoździach czy kołkach, nierówności po kruchym tynku, a nawet większe rysy czy pęknięcia. Wyrównywanie takich defektów jest kluczowe, jeśli chcemy uzyskać gładką i jednolitą powierzchnię, która będzie stanowić idealne tło dla nowego wykończenia.

Pierwszym i najprostszym sposobem na drobne nierówności jest zastosowanie gładzi. Gładzie gipsowe lub cementowo-wapienne są elastyczne i łatwo nimi wyrównać niewielkie szparunki czy ubytki. Nakłada się je zazwyczaj w jednej lub dwóch cienkich warstwach, a po wyschnięciu szlifuje papierem ściernym o odpowiedniej gradacji (np. P120-P180), aby uzyskać idealnie gładką powierzchnię.

W przypadku większych nierówności, np. gdy tynk jest mocno pokruszony lub odspaja się od podłoża, konieczne może być zastosowanie bardziej radykalnych metod. Jedną z nich jest punktowe uzupełnianie ubytków masą naprawczą, a następnie wyrównanie całej powierzchni gładzią. Innym rozwiązaniem jest nakładanie grubszej warstwy tynku wyrównującego lub, w skrajnych przypadkach, przyklejenie płyt gipsowo-kartonowych.

Techniki wyrównywania powierzchni

Wyrównanie ścian to etap, który wymaga precyzji i czasem cierpliwości.

• Drobne nierówności (do 1 mm): zastosowanie gładzi wykończeniowej, szlifowanie.
• Średnie nierówności (1-5 mm): punktowe uzupełnianie ubytków masą naprawczą, a następnie nałożenie warstwy gładzi wyrównującej.
• Duże nierówności (powyżej 5 mm): zastosowanie tynku wyrównującego lub montaż płyt gipsowo-kartonowych.

Pamiętaj, że wybór metody wyrównywania zależy od stopnia uszkodzenia ścian i od oczekiwanego efektu końcowego. Warto zawsze przemyśleć, czy nie lepiej zainwestować we własne narzędzia i materiały, czy też zdecydować się na pomoc fachowca, zwłaszcza gdy nasze doświadczenie w tym zakresie jest niewielkie.

Wypełnianie ubytków w ścianach

Każde stare mieszkanie ma swoje blizny, niczym weteran wielu remontów i codziennego użytkowania. Otwory po dawnych obrazach, zadrapania, pęknięcia czy odpryski tynku – to wszystko wymaga uwagi, aby ściany wyglądały na zdrowe i gotowe na nowe życie. Dlatego wypełnianie ubytków to jeden z kluczowych etapów przygotowania każdej ściany do dalszych prac.

Do wypełniania mniejszych ubytków, jak dziury po gwoździach czy wkrętach, zazwyczaj doskonale sprawdza się gotowa masa szpachlowa dostępna w tubkach lub wiaderkach. Aplikuje się ją za pomocą małej szpachelki, wciskając ją głęboko w ubytek i starając się, aby powierzchnia masy była jak najbardziej wyrównana z płaszczyzną ściany. Po wyschnięciu, taką łatkę można delikatnie przeszlifować.

W przypadku większych ubytków, na przykład gdy wyłamał się fragment tynku, warto zastosować specjalną masę naprawczą, często o bardziej elastycznym składzie, np. flex. Preparaty tego typu, takie jak ACRYL-PUTZ® FX 23 FLEX, mają zwiększoną przyczepność i elastyczność, co zapobiega powstawaniu nowych pęknięć w miejscu naprawy. Aplikacja takiej masy może wymagać użycia szpachelki o większej szerokości, a jej nałożenie powinno być staranne, aby nie tworzyć dodatkowych zgrubień.

Jak skutecznie wypełnić ubytki?

Po wyschnięciu, wypełnione ubytki zazwyczaj wymagają delikatnego przeszlifowania papierem ściernym o gradacji P120 lub P150, aby uzyskać idealnie gładką powierzchnię. Ważne jest, aby proces szlifowania był równomierny i nie pozostawiał widocznych „przejść” między naprawianym miejscem a resztą ściany.

Wzmacnianie osłabionych ścian

Czasem, przeglądając stare ściany, możemy natknąć się na takie, które wydają się kruche, pylące lub lekko osłabione strukturalnie. Może to być wynikiem starzenia się materiałów, wilgoci lub po prostu intensywnego użytkowania przez lata. W takich sytuacjach samo wyrównywanie i wypełnianie ubytków może nie wystarczyć – ściany potrzebują dodatkowego wzmocnienia, aby zapewnić trwałość wykonanych prac remontowych.

Podstawowym krokiem w wzmacnianiu osłabionych ścian jest ich gruntowne doczyszczenie i, co najważniejsze, zastosowanie odpowiedniego preparatu gruntującego. Gruntowanie ścian to czynność, która nie tylko wyrównuje chłonność podłoża, ale także go wzmacnia i wiąże luźne drobinki pyłu. Wybierając grunt, należy zwrócić uwagę na jego przeznaczenie – dedykowane grunty do wzmacniania podłoży stworzą na ścianie swoistą „siatkę”, która zwiększy jej wytrzymałość.

W przypadku gdy ściany są mocno osłabione, a tradycyjne gruntowanie może nie przynieść oczekiwanego efektu, warto rozważyć zastosowanie specjalnych siatek zbrojących. Siatki te, wykonane zazwyczaj z włókna szklanego o odpowiedniej gramaturze (np. 160 g/m²), nakłada się na ściany, a następnie zatapia w grubszą warstwę gładzi lub zaprawy. Tworzy to dodatkową, wytrzymałą warstwę, która zapobiega powstawaniu pęknięć i wzmacnia całą konstrukcję.

Kiedy wzmacnianie jest konieczne?

Pamiętaj, że wzmacnianie ścian to inwestycja w przyszłość. Dobrze wzmocnione podłoże to gwarancja, że kolejne warstwy wykończeniowe będą trwale przylegać i służyć Ci przez długie lata, bez niechcianych niespodzianek w postaci pęknięć czy odpadających fragmentów.

Gładzie na stare ściany

Gładzie na stare ściany to jeden z najpopularniejszych sposobów na uzyskanie idealnie gładkiej, jednolitej powierzchni, która stanowi doskonałe tło dla malowania lub tapetowania. Jednak nakładanie gładzi na istniejące podłoże w starym mieszkaniu wymaga pewnej wiedzy i staranności, aby efekt był trwały i estetyczny.

Pierwszym krokiem, jak już wielokrotnie wspominaliśmy, jest odpowiednie przygotowanie podłoża. Stare ściany muszą być oczyszczone z kurzu, tłuszczu i wszelkich luźnych elementów. Następnie należy ocenić ich stan – jeśli są mocno spękane lub nierówne, konieczne może być nałożenie najpierw grubszej warstwy tynku wyrównującego lub gruntowanie specjalistycznymi środkami wzmacniającymi.

Sam proces nakładania gładzi zazwyczaj odbywa się w dwóch etapach. Najpierw nakłada się tzw. gładź podkładową, która ma za zadanie wyrównać większe nierówności i stworzyć równe podłoże dla warstwy wykończeniowej. Po wyschnięciu pierwszej warstwy, przystępujemy do nakładania gładzi wykończeniowej, która jest znacznie drobniejsza i ma na celu uzyskanie lustrzanej gładkości. Grubość obu warstw zazwyczaj mieści się w przedziale 1-3 mm.

Technika nakładania gładzi

Nakładanie gładzi jest sztuką, która wymaga precyzji.

• Przygotowanie podłoża: gruntowanie, wyrównanie większych nierówności.
• Pierwsza warstwa (podkładowa): nałożenie gładzi ręcznie lub mechanicznie, grub. 1-2 mm.
• Druga warstwa (wykończeniowa): nałożenie drobnoziarnistej gładzi, grub. do 1 mm.
• Szlifowanie: po całkowitym wyschnięciu obu warstw, szlifowanie papierem ściernym o gradacji P150-P220.

Po wyschnięciu gładzi i dokładnym przeszlifowaniu, ściany są gotowe do malowania lub tapetowania. Pamiętaj, że jakość gładzi ma ogromne znaczenie – wybieraj produkty renomowanych producentów, które charakteryzują się dobrą przyczepnością i łatwością obróbki.

Montaż płyt gipsowo-kartonowych na ścianach

Gdy stare ściany są w opłakanym stanie, a tradycyjne metody wyrównywania wydają się zbyt pracochłonne lub ich efekt może być niewystarczający, z pomocą przychodzi technologia suchej zabudowy – montaż płyt gipsowo-kartonowych. Jest to metoda, która pozwala szybko i skutecznie stworzyć idealnie równe i gładkie powierzchnie, niezależnie od stanu pierwotnego podłoża.

Montaż płyt gipsowo-kartonowych odbywa się zazwyczaj na specjalnie przygotowanym stelażu z profili stalowych. Profil C stanowi konstrukcję nośną, do której następnie przykręca się płyty gipsowo-kartonowe. Kluczowe jest precyzyjne wypoziomowanie profili, ponieważ od tego zależy równość finalnej powierzchni. Odległość między profilami zazwyczaj wynosi 40 lub 60 cm, w zależności od rodzaju i wielkości płyt.

Po przykręceniu płyt do stelaża, należy zadbać o połączenia między nimi oraz o zamaskowanie łbów wkrętów. Służą do tego specjalne masy szpachlowe do płyt gipsowo-kartonowych oraz narożniki aluminiowe lub zbrojone taśmy papierowe, które zapobiegają pękaniu połączeń. Po wyschnięciu mas szpachlowych, powierzchnię płyt szlifuje się, przygotowując ją do malowania lub innych form wykończenia.

Zalety i wady płyt gipsowo-kartonowych

Płyty gipsowo-kartonowe to doskonałe rozwiązanie na ściany, które wymagają generalnego remontu. Pozwalają nie tylko na wyrównanie nierówności, ale także na ukrycie instalacji elektrycznych czy hydraulicznych, a nawet na stworzenie nowoczesnych wnęk czy półek.

Malowanie odnowionych ścian

Po wszystkich pracach przygotowawczych, wyrównaniu, wypełnieniu ubytków i ewentualnym wzmocnieniu, nadchodzi długo wyczekiwany moment – malowanie odnowionych ścian. To wisienka na torcie, finalny etap, który nadaje wnętrzu charakteru i pozwala w pełni docenić efekty naszej pracy.

Zanim jednak sięgniemy po pędzel, warto pamiętać o ostatnim kroku przed malowaniem – ponownym odpyleniu ścian. Po szlifowaniu gładzi czy płyt gipsowo-kartonowych na powierzchniach osadza się drobny pył, który trzeba obowiązkowo usunąć, inaczej efekt malowania może być niejednolity. Najlepszym narzędziem do tego celu jest nadal odkurzacz z miękką szczotką lub sucha, czysta ściereczka.

Kolejnym, bardzo ważnym etapem jest gruntowanie świeżo odnowionych ścian. Gruntowanie wyrównuje chłonność podłoża i zapewnia lepszą przyczepność farby, zapobiegając jej nadmiernemu wsiąkaniu w materiał wykończeniowy i dzięki temu zmniejszając zużycie farby. Wybór odpowiedniego gruntu zależy od rodzaju farby, której zamierzamy użyć – zazwyczaj grunty akrylowe stanowią uniwersalny wybór.

Jak wybrać odpowiednią farbę i jak ją nałożyć?

Wybór farby i jej aplikacja to klucz do sukcesu.

• Rodzaj farby: do wnętrz najczęściej stosuje się farby akrylowe, lateksowe lub winylowe. Różnią się one odpornością na zmywanie i ścieranie. Farby lateksowe są zazwyczaj bardziej wytrzymałe.
• Pierwsza warstwa: zaleca się użycie farby bazowej lub gruntu barwiącego, aby zapewnić jednolite krycie pod właściwy kolor.
• Kolejne warstwy: nakładamy je po całkowitym wyschnięciu poprzedniej warstwy. Najczęściej potrzebne są dwie warstwy, aby uzyskać pełne krycie.
• Narzędzia: wałek do malowania dużych powierzchni, pędzel do narożników i trudno dostępnych miejsc.

Pamiętaj, że malowanie najlepiej zacząć od trudno dostępnych miejsc, takich jak narożniki, okolice drzwi i okien, a następnie przejść do większych, otwartych powierzchni. Pionowe ruchy wałkiem lub pędzlem zapewnią równomierne rozprowadzenie farby. Drugą warstwę nakładaj w kierunku prostopadłym do pierwszej, jeśli chcesz uzyskać najlepszy efekt.

Q&A: Jak wyremontować ściany

• Jakie są kluczowe etapy renowacji ścian w starym mieszkaniu?

  Renowacja ścian w starym mieszkaniu zwykle wymaga starannego przygotowania podłoża. Kluczowe etapy obejmują ocenę stanu ścian, usunięcie starych powłok (takich jak tapety czy łuszcząca się farba), dokładne oczyszczenie powierzchni z kurzu, pyłu i tłustych plam, a następnie wyrównanie i ewentualne wzmocnienie ścian przed nałożeniem nowych warstw wykończeniowych.

• Dlaczego tak ważne jest oczyszczenie ścian przed kolejnymi pracami remontowymi?

  Oczyszczenie ścian przed dalszymi pracami jest kluczowe dla zapewnienia prawidłowej przyczepności nowych materiałów. Kurz, pył i tłuste plamy skutecznie zmniejszają przyczepność gładzi lub innych mas wyrównujących, co może prowadzić do ich odpadania w przyszłości.

• Jakie są metody wyrównania starych, nierównych ścian?

  Istnieje kilka metod wyrównania starych ścian. Można zastosować gładź, która wymaga wcześniejszego oczyszczenia, wyrównania i wzmocnienia podłoża. Inną opcją jest montaż płyt kartonowo-gipsowych, które można mocować na profilach (mniej wymagające dla podłoża) bądź przyklejać bezpośrednio do ściany, co również wymaga odpowiedniego przygotowania podłoża.

• Na czym polega wzmocnienie ścian przed dalszymi pracami?

  Wzmocnienie ścian przed dalszymi pracami zazwyczaj polega na usunięciu istniejących ubytków, pęknięć i uszkodzeń mechanicznych oraz uzupełnieniu ich odpowiednimi masami naprawczymi. Zapewnia to stabilność konstrukcji i lepszą przyczepność kolejnych warstw materiału.